بررسی مقایسه ای در آموزش عالی

مقایسه در عمل به معنای فرایندی است که به مقایسه کردن دو یا چند فرد یا شی با یکدیگر می‌پردازد (لغت‌نامه آکسفورد، 2002). از سوی دیگر مقایسه کردن را معادل برابر نهادن، مانند کردن، تطبیق دادن و با یکدیگر سنجیدن نیز دانسته‌اند.
در فرهنگ حییم(فرهنگ معاصر،1373 ) نیز هدف اصلی مقایسه کردن، یافتن تفاوت‌ها و شباهت‌های بین افراد یا اشیای مورد مقایسه بیان شده است.
بدیهی است که در این تعاریف، مقایسه، در یک حوزه موضوعی مشخص(که اطلاعات مربوط به دو یا چند فرد یا شیء مورد مقایسه در آن قابل استخراج است) انجام می‌شود. بنابر این مقایسه، نمی‌تواند بدون داشتن اطلاعات افراد یا اشیاء مورد مقایسه، یا بین دو حوزه موضوعی بی ارتباط(یا متفاوت) با یکدیگر انجام شود.
مقایسه الزاماً فرایندی علمی ندارد. افراد ممکن است در هر زمانی و در هر شرایطی، خود را با دیگران مقایسه کنند. فرزندان درون خانواده، رفتار پدر و مادر با خود را با دیگر فرزندان مقایسه می‌کنند؛ کارمندان یک سازمان، حقوق خود را با کارمندان دیگر سازمان‌ها مقایسه می‌کنند؛ مردم یک کشور ممکن است قیمت برخی مواد خوراکی و اقلام مصرفی روزانه خود را با کشورهای دیگر مقایسه کنند و بسیاری مثال‌های دیگر.
بدیهی است که به‌کار نبستن یک فرایند علمی، نتایج این گونه مقایسه‌ها را به بیراهه می‌برد، اما در اصل، به حق انجام مقایسه برای عموم، خللی وارد نمی‌کند. در واقع این نوع مقایسه‌ها به نوعی پیگیری پاسخ پرسش‌ها و مطالباتی است که در ذهن افراد ایجاد می‌شود و زمینه ایجاد این پرسش‌ها را مشاهده تفاوت‌های غیر قابل توجیه از دیدگاه فرد پرسشگر، فراهم می‌کند.